معنی حبه دل در فرهنگ فارسی عمید

سُوَیدا، خال یا نقطۀ سیاهی در دل که محل احساسات است، سُوَیدای دِل، حَبَّةُ القَلب، بدان خردی که آمد حبۀ دل / خداوند دوعالم راست منزل (شبستری - ۸۹)

معنی حبه دل در لغت نامه دهخدا

حبهالقلب. مهجه. سویداء. ثمرهالقلب. تأمور. دانۀ دل. نقطۀسیاه دل. خون دل. یا آنچه سیاه است در دل. جلجلان القلب. نقطۀ دل. سیاهی دل، و آن خون بستۀ سیاهی باشد در درون دل. (دستور اللغۀ ادیب نطنزی) :، بدان خردی که آمد حبۀ دل، خداوند دو عالم راست منزل.، شیخ محمود شبستری

معنی حبه دل - جستجوی لغت در جدول جو

حبه دل

فرهنگ فارسی عمید

حبه دل(حَبْ بَ یِ دِ)

لغت نامه دهخدا

به گل

(دخترانه)

مرکب از به (زیباتر) + گل

فرهنگ نامهای ایرانی

سبک دل

کسی که غم و غصه ندارد، شادمان، خوشحال

فرهنگ فارسی عمید

ممه دل

(مَمَ نَ)

دهی است از بخش مرکزی شهرستان ارومیه با 696 تن سکنه. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

ده دل

(دَهْ دِ)

منافق. (آنندراج) (غیاث) ، شجاع. (از غیاث) (آنندراج). و رجوع به ده دله شود

لغت نامه دهخدا

ته دل

(تَهْ دِ/ تَ هَِ دِ)

درون دل. (ناظم الاطباء).
- از ته دل، از صمیم قلب. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) : تبعیت کردم به سید خود... از روی اعتقاد و از ته دل. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 315).
در روزگار حسن سلوک تو اهل نظم
صائب شدند از ته دل مهربان هم.
صائب

لغت نامه دهخدا

به ده

(بِهْ دِهْ)

دهی از دهستان حومه بخش گاوبندی است که در شهرستان لار واقع است و 891 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 7)

لغت نامه دهخدا

بهدل

(بَ دَ)

بچه کفتار. (منتهی الارب) (آنندراج). کفتار و سوراخ کفتار و جز آن. (از اقرب الموارد).

لغت نامه دهخدا

کبک دل

(کَ دِ)

جبان. (یادداشت مؤلف). ترسنده. کبک زهره. رجوع به کبک زهره شود

لغت نامه دهخدا

صبح دل

(صُ دِ)

مردم صاف دل و روشن ضمیر و متقی و پرهیزکار باشد. (برهان) :
گفتمش ای صبحدل، سکۀ کارم مبر
زرّ و سر اینک ز من، سکۀ رخ برمتاب.
خاقانی

لغت نامه دهخدا

سیه دل

(یَهْ دِ)

کینه ور. (آنندراج). بدخواه. بداندیش. بدکردار. (ناظم الاطباء) :
این زال سرسپید سیه دل طلاق ده
اینک ببین معاینه فرزند شوهرش.
خاقانی.
زبانی است هرکو سیه دل بود
نه هر زنگیی خواجه مقبل بود.
نظامی.
بر سیه دل چه سود خواندن وعظ
نرود میخ آهنین در سنگ.
سعدی.
سیه دل برآهیخت شمشیر تیز
ندانست بیچاره راه گریز.
سعدی.
رجوع به سیاه دل شود

لغت نامه دهخدا

حب بدل

(حَبْ بِ بَ دَ)

افیون، حب ترک تریاک. حکیم مؤمن گوید: جهت درد سر مزمن و ضعف معده و جگر نافع و قاطع عادت افیون است. صفت آن: تاتورۀ سیاه، زنجبیل، ریوند چینی به قدر نخودی بسازند. از یک تا دو سه عدد بقدر مزاج هر کس میتوان خورد. (تحفه، قسم 2، باب 2)

لغت نامه دهخدا

حبه زن

(حَبْ بَ زَ)

در این بیت سوزنی این صورت آمده است:
زین سور بآئین تو بردند بخروار
زرّ و درم آن قوم که نرزند به دو تیز
از مطرب بدزخمه و شب بازی بدساز
سنگ و سرح (؟) وحبه زن و مسخره و حیز.
و شاید این صورت مصحف کلمه چپه زن یعنی چپک زن، و یا قحبه زن باشد

لغت نامه دهخدا

بد دل

ترسنده بیمناک ترسو، بد گمان، کینه ور کینه ورز کینه جو مقابل نیکدل

فرهنگ لغت هوشیار